ایالت زاکسن (Sachsen)، واقع در شرق آلمان، یکی از ایالت‌های پویا و تاریخی این کشور است که با جمهوری چک و لهستان مرز مشترک دارد. از پایتخت باشکوهش، درسدن، گرفته تا شهر نمایشگاهی و فرهنگی لایپزیگ و مرکز صنعتی کمنیتس، زاکسن مقصدی جذاب برای زندگی، کار و تحصیل است. در این مقاله جامع، به بررسی جنبه‌های مختلف این ایالت، از جمله اطلاعات کلی، آب و هوا، جمعیت، هزینه‌های زندگی، شهرها، دانشگاه‌ها و سیاست‌های مرتبط با مهاجران خواهیم پرداخت.
زاکسن در یک نگاه (جدول اطلاعات کلی)
| شاخص | اطلاعات |
| پایتخت | درسدن (Dresden) |
| مساحت | ۱۸٬۴۵۰ کیلومتر مربع (دهمین ایالت بزرگ آلمان) |
| جمعیت کل (تخمین پایان 2023) | حدود ۴٫۰۴ میلیون نفر |
| تراکم جمعیت | حدود ۲۱۹ نفر در هر کیلومتر مربع |
| تعداد کل خارجیان/مهاجران (پایان 2023) | حدود ۳۴۰٬۰۰۰ نفر (تقریباً ۸.۴٪ جمعیت کل) |
| تعداد مهاجران ایرانی (تخمین) | بین ۳ تا ۵ هزار نفر |
| شهرهای مهم | درسدن، لایپزیگ (Leipzig)، کمنیتس (Chemnitz)، تسویکاو (Zwickau)، گرلیتز (Görlitz) |
| زبان رسمی | آلمانی |
| واحد پول | یورو (€) |
| تولید ناخالص داخلی (GDP) (2023) | حدود ۱۵۰ میلیارد یورو |
| صنایع مهم | خودروسازی، میکروالکترونیک، مهندسی مکانیک، بیوتکنولوژی، گردشگری، صنایع دستی |
آب و هوای زاکسن
آب و هوای زاکسن عمدتا معتدل قاره‌ای است که تحت تاثیر جریان‌های اقیانوسی از غرب و شرایط قاره‌ای از شرق قرار دارد. این به معنای وجود چهار فصل متمایز است:
- بهار: معمولا معتدل و مطبوع است.
- تابستان: گرم و گاهی مرطوب است. میانگین دما در ماه‌های جولای و آگوست می‌تواند به ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتی‌گراد برسد، اما روزهای گرم‌تر با دمای بالای ۳۰ درجه نیز غیرمعمول نیست.
- پاییز: معمولا خنک‌تر و خشک‌تر از تابستان است و با رنگ‌های زیبای پاییزی در جنگل‌ها و پارک‌ها همراه است.
- زمستان: سرد و اغلب ابری است. میانگین دما در ماه‌های ژانویه و فوریه حول و حوش صفر درجه سانتی‌گراد است، اما می‌تواند به زیر صفر نیز برسد. بارش برف، به ویژه در مناطق کوهستانی ارزگبیرگه (Erzgebirge) در جنوب ایالت، رایج است.
به طور کلی، میزان بارش سالانه در زاکسن متوسط و در حدود ۶۰۰ تا ۸۰۰ میلی‌متر است که در طول سال توزیع شده است. مناطق پست‌تر مانند اطراف لایپزیگ معمولا کمی گرم‌تر و خشک‌تر از مناطق مرتفع‌تر مانند کوه‌های ارزگبیرگه هستند.
جمعیت زاکسن و ترکیب آن
زاکسن با بیش از ۴ میلیون نفر جمعیت، پرجمعیت‌ترین ایالت در شرق آلمان (بدون احتساب برلین) است. جمعیت خارجی‌تبار در زاکسن در حال افزایش است و در پایان سال ۲۰۲۳ به حدود ۳۴۰ هزار نفر (حدود ۸.۴٪ کل جمعیت) رسیده است. این میزان نسبت به میانگین کل آلمان (حدود ۱۵-۱۶٪) پایین‌تر است، اما نشان‌دهنده تنوع فزاینده در این ایالت است. بزرگترین گروه‌های مهاجران معمولا از کشورهای اروپای شرقی (مانند لهستان، رومانی، اوکراین)، سوریه و ویتنام هستند. جامعه ایرانیان نیز، اگرچه کوچکتر از جوامع موجود در ایالت‌های غربی مانند نوردراین-وستفالن یا هامبورگ است، اما حضوری فعال، به ویژه در شهرهای دانشگاهی مانند درسدن و لایپزیگ دارد و عمدتا شامل دانشجویان، متخصصان و کارآفرینان می‌شود.
هزینه زندگی در زاکسن: ارزانی و گرانی
یکی از مزیت‌های قابل توجه زندگی در زاکسن، هزینه نسبتا پایین زندگی در مقایسه با بسیاری از ایالت‌های غربی آلمان و شهرهای بزرگ مانند مونیخ، فرانکفورت یا هامبورگ است. این تفاوت به ویژه در موارد زیر مشهود است:
- اجاره مسکن: هزینه اجاره آپارتمان در شهرهای زاکسن (حتی در درسدن و لایپزیگ) به طور قابل توجهی کمتر از شهرهای بزرگ غربی است.
- خدمات و سرگرمی: هزینه‌های مربوط به رستوران‌ها، کافه‌ها، فعالیت‌های فرهنگی و ورزشی نیز معمولا پایین‌تر است.
- حمل و نقل عمومی: سیستم حمل و نقل عمومی کارآمد و نسبتا ارزان است، به ویژه با وجود بلیط سراسری آلمان (Deutschlandticket).
با این حال، درآمد متوسط در زاکسن نیز ممکن است کمی پایین‌تر از میانگین ملی باشد.
شهرهای مهم زاکسن
زاکسن دارای چندین شهر مهم با ویژگی‌های خاص است:
درسدن (Dresden)
پایتخت ایالت و معروف به “فلورانس بر روی رود البه”. این شهر به خاطر معماری باروک باشکوه خود (مانند کاخ تسوینگر و کلیسای فرائن‌کیرشه)، موزه‌های هنری در سطح جهانی و صحنه فرهنگی پرجنب‌وجوشش مشهور است. درسدن همچنین یک مرکز مهم برای تحقیقات و فناوری، به ویژه در زمینه میکروالکترونیک (معروف به “دره سیلیکون زاکسن”) است.
لایپزیگ (Leipzig)
بزرگترین شهر زاکسن و یک مرکز تاریخی برای تجارت، فرهنگ و موسیقی (به ویژه به عنوان شهر یوهان سباستین باخ). لایپزیگ امروزه شهری پویا و جوان با دانشگاهی معتبر، صحنه هنری پررونق، مراکز لجستیکی بزرگ (مانند فرودگاه لایپزیگ/هاله) و شرکت‌های بزرگی مانند پورشه و بی‌ام‌و است. این شهر به خاطر کیفیت بالای زندگی و فضای باز و لیبرال خود شناخته می‌شود.
کمنیتس (Chemnitz)
سومین شهر بزرگ زاکسن و دارای تاریخ صنعتی قوی، به ویژه در مهندسی مکانیک و خودروسازی. کمنیتس در حال تبدیل شدن به یک مرکز فناوری و نوآوری است و به عنوان “پایتخت فرهنگی اروپا در سال ۲۰۲۵” انتخاب شده است که فرصت‌های جدیدی برای توسعه فرهنگی و گردشگری ایجاد می‌کند.
شهرهای دیگر مانند تسویکاو (مرکز صنعت خودروسازی با سابقه طولانی)، گرلیتز (با معماری تاریخی خیره‌کننده در مرز لهستان) و فرایبرگ (شهر دانشگاهی با تمرکز بر معدن و مهندسی مواد) نیز به جذابیت و تنوع این ایالت اضافه می کنند.
دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی زاکسن
زاکسن دارای سیستم آموزش عالی قوی و متنوعی است که دانشجویان زیادی را از سراسر آلمان و جهان جذب می‌کند. برخی از مهم‌ترین دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی عبارتند از:
- دانشگاه فنی درسدن (Technische Universität Dresden – TUD): یکی از دانشگاه‌های برتر و جامع آلمان، عضو گروه TU9 (اتحاد پیشروترین دانشگاه‌های فنی آلمان) و یکی از “دانشگاه‌های ممتاز” آلمان.
- دانشگاه لایپزیگ (Universität Leipzig): یکی از قدیمی‌ترین دانشگاه‌های آلمان (تأسیس در سال ۱۴۰۹) با سابقه‌ای طولانی در علوم انسانی، علوم اجتماعی، حقوق و پزشکی.
- دانشگاه فنی کمنیتس (Technische Universität Chemnitz – TUC): با تمرکز قوی بر مهندسی، علوم کامپیوتر، علوم طبیعی و همچنین علوم انسانی و اجتماعی مرتبط با فناوری.
- دانشگاه فنی معدن فرایبرگ (TU Bergakademie Freiberg): دانشگاهی تخصصی و معتبر در سطح جهانی در زمینه علوم زمین، مهندسی مواد، انرژی و محیط زیست.
دانشگاه‌های علوم کاربردی (HAW) هم مانند HTWK Leipzig، HTW Dresden، Hochschule Zittau/Görlitz و Westsächsische Hochschule Zwickau آموزش‌های عملی و مرتبط با صنعت را در رشته‌های مهندسی، کسب و کار، طراحی و علوم اجتماعی عرضه می‌کنند.
این دانشگاه‌ها به دلیل کیفیت آموزش، امکانات تحقیقاتی خوب و هزینه‌های تحصیلی پایین (یا رایگان برای بسیاری از مقاطع در دانشگاه‌های دولتی) برای دانشجویان بین‌المللی بسیار جذاب هستند.
سیاست‌های ایالتی زاکسن در قبال مهاجران و روابط بین‌المللی
سیاست‌های مهاجرت در آلمان عمدتا در سطح فدرال تعیین می‌شوند، اما ایالت‌ها نقش مهمی در اجرای این سیاست‌ها، به ویژه در زمینه ادغام (Integration) مهاجران دارند. دولت ایالتی زاکسن، مانند سایر ایالت‌ها، برنامه‌های مختلفی را برای حمایت از مهاجران دارد. دوره‌های زبان آلمانی، مشاوره و راهنمایی، برنامه‌های حمایتی برای پناهندگان و ترویج مشارکت اجتماعی و فرهنگی از جمله این برنامه ها هستند.
با این حال، زاکسن در گذشته و حال با چالش‌هایی در زمینه پذیرش مهاجرت و نگرش‌های عمومی نسبت به خارجی‌ها نیز روبرو بوده است. برخی گروه‌های راست‌گرا و پوپولیست در این ایالت فعال هستند و گاهی اوقات تنش‌هایی در این زمینه وجود داشته است.
در زمینه روابط بین‌المللی، زاکسن به دلیل موقعیت مرزی خود، روابط نزدیکی با کشورهای همسایه، به ویژه جمهوری چک و لهستان دارد و همکاری‌های فرامرزی در زمینه‌های اقتصادی، فرهنگی و آموزشی فعال است.
پذیرش مهاجران برای کار
آلمان و به تبع آن زاکسن، با کمبود نیروی کار ماهر در بسیاری از بخش‌ها مواجه هستند. به همین دلیل، سیاست‌هایی برای جذب کارگران متخصص از خارج از اتحادیه اروپا تدوین شده است. “قانون مهاجرت نیروی کار ماهر” (Fachkräfteeinwanderungsgesetz) چارچوب اصلی برای این امر است. زاکسن به ویژه در زمینه‌های زیر به دنبال نیروی کار ماهر است:
- مهندسی: مکانیک، برق، خودرو، ساخت و ساز.
- فناوری اطلاعات (IT): توسعه نرم‌افزار، مدیریت سیستم، امنیت سایبری.
- میکروالکترونیک: با توجه به تمرکز صنعتی در درسدن.
- مراقبت‌های بهداشتی: پزشکان، پرستاران، مراقبان سالمندان.
- صنایع دستی ماهر: برق‌کار، لوله‌کش، نجار و غیره.
- گردشگری و هتلداری.
برای مهاجرت کاری به زاکسن (و آلمان)، متقاضیان معمولا نیاز به داشتن پیشنهاد شغلی مشخص، مدرک تحصیلی یا حرفه‌ای به رسمیت شناخته شده (Anerkennung) و دانش کافی زبان آلمانی (سطح مورد نیاز بسته به شغل متفاوت است) دارند. وب‌سایت‌هایی مانند “Make it in Germany” (پورتال دولت فدرال) و آژانس کار ایالتی (Agentur für Arbeit) منابع خوبی برای یافتن اطلاعات و فرصت‌های شغلی هستند.
پذیرش دانشجویان بین‌المللی در زاکسن
زاکسن یک مقصد محبوب و مقرون به صرفه برای دانشجویان بین‌المللی است. دانشگاه‌های این ایالت کیفیت آموزشی بالایی دارند و بسیاری از رشته‌ها، به ویژه در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا، به زبان انگلیسی نیز تدریس می‌شوند.
مزایای تحصیل در زاکسن برای دانشجویان بین‌المللی عبارتند از:
- عدم وجود شهریه
- کیفیت بالای آموزش و پژوهش
- هزینه زندگی پایین‌تر
- محیط بین‌المللی
- فرصت‌های شغلی پس از تحصیل
فرآیند درخواست معمولا از طریق پورتال Uni-Assist (برای بسیاری از دانشگاه‌ها) یا مستقیما از طریق وب‌سایت دانشگاه انجام می‌شود. داشتن مدرک زبان معتبر (آلمانی یا انگلیسی، بسته به زبان برنامه تحصیلی) و مدارک تحصیلی قبلی الزامی است.
مهاجران ایرانی در زاکسن
همانطور که اشاره شد، جامعه ایرانیان در زاکسن کوچکتر از ایالت‌های غربی است، اما حضوری رو به رشد دارد. بسیاری از ایرانیان به عنوان دانشجو در دانشگاه‌های معتبر این ایالت، به ویژه TU Dresden و Universität Leipzig تحصیل می‌کنند. همچنین، متخصصان ایرانی در بخش‌های مهندسی، IT و پزشکی در این ایالت مشغول به کار هستند. حضور جامعه ایرانی در شهرهای بزرگتر مانند درسدن و لایپزیگ مشهودتر است، جایی که ممکن است رویدادهای فرهنگی یا گردهمایی‌های اجتماعی نیز برگزار شود.
نتیجه‌گیری
ایالت زاکسن آلمان با ترکیبی از تاریخ غنی، فرهنگ پویا، طبیعت زیبا، مراکز علمی و صنعتی پیشرو و هزینه‌های زندگی مناسب، مقصدی جذاب برای بازدید، زندگی، کار و تحصیل است. برای مهاجران، چه به قصد کار و چه تحصیل، زاکسن فرصت‌های قابل توجهی را در محیطی منحصر به فرد پیشنهاد می‌کند، به شرطی که آمادگی لازم برای یادگیری زبان و ادغام در جامعه را داشته باشند. برای دریافت اطلاعات تکمیلی در این زمینه، لطفا با کارشناسان ما در موسسه مهاجرتی هما تماس بگیرید.
سوالات متداول
- آیا زندگی در زاکسن گران است؟
خیر، به طور کلی هزینه زندگی در زاکسن (شامل اجاره، خدمات و تفریحات) نسبت به میانگین آلمان و به خصوص شهرهای بزرگ غربی، پایین‌تر و مقرون به صرفه‌تر است.
- مهم‌ترین شهرهای زاکسن کدامند؟
درسدن (پایتخت، مرکز فرهنگی و فناوری)، لایپزیگ (بزرگترین شهر، مرکز تجاری و فرهنگی) و کمنیتس (مرکز صنعتی و پایتخت فرهنگی اروپا ۲۰۲۵).
- دانشگاه‌های معروف زاکسن کدامند؟
دانشگاه فنی درسدن (TUD)، دانشگاه لایپزیگ، دانشگاه فنی کمنیتس (TUC) و دانشگاه فنی معدن فرایبرگ از جمله معتبرترین‌ها هستند.
